"Turkmen atlary"
State association

Şu gün Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy, Hormatly il ýaşulusy Gurbanguly Berdimuhamedow Köpetdagyň etegindäki gözel künjekleriň birinde ýerleşýän Halkara ahalteke atçylyk sport toplumyna baryp, bu ýerde alnyp barylýan işler, seýisleriň, çapyksuwarlaryň zähmet we dynç alyş şertleri bilen tanyşdy.

Häzirki wagtda döwlet tarapyndan yzygiderli tagalla edilmegi netijesinde ady rowaýata öwrülen we dünýä medeniýetinde mynasyp orun eýeleýän ahalteke bedewleriniň halkara giňişlikdäki abraýy barha belende göterilýär. Soňky ýyllarda ahalteke bedewlerine dünýä alymlary, taryhçylar, atşynaslar tarapyndan uly üns berilýär. Dünýä genji-hazynasynda ahalteke bedewleri türkmenleriň döredijilik zehininiň aýdyň mysaly hökmünde aýratyn orun eýeleýär.

Gahryman Arkadagymyz bu ýerde idedilýän atlaryň ýagdaýy we olary seýislemegiň aýratynlyklary bilen tanyşdy.

Säher çaglarynda seýisler atlary gezim etdirýärler. Munuň özi at seýislemegiň esasy ugurlarynyň biri bolup durýar. Şonda bedewler güýç toplaýarlar.

Hormatly Arkadagymyz tejribeli seýis D.Saparow bilen söhbetdeş bolup, seýisçiligiň häzirki zaman usullary we seýsiň maşgala ýagdaýy bilen gyzyklandy.

Ykbalyny behişdi bedewlere baglan seýis ahalteke bedewleriniň dünýä ýüzündäki şöhratynyň mundan beýläk-de belende göterilmegi we atşynaslaryň ýaşaýyş-durmuş derejesiniň ýokarlanmagy ugrunda yzygiderli alada edilýändigi üçin hormatly Arkadagymyza hem-de Arkadagly Serdarymyza hoşallyk sözlerini beýan etdi.

D.Saparow Gahryman Arkadagymyzyň Köpetdagyň etegindäki ajaýyp künjekleriň birinde ýerleşýän topluma gelip görmegi, bir tarapdan, halkymyzyň asylly däpleriniň dowamatlylygyny alamatlandyrsa, ikinji tarapdan, ahalteke bedewleriniň şöhratyny belende göterýär diýip belledi.

Ahalteke bedewlerine aýratyn gadyr goýýan alym Arkadagymyz bedewleriň säher çagynda gezdirilmeginiň olaryň beden gurluşyna, sagdynlygyna bolşy ýaly, ýyndamlygyna-da oňyn täsiriniň bardygyny belledi. Säher çagynda dürli maşklary ýerine ýetirmek, gezim etmek ynsan saglygyny berkidýär. Pederlerimiziň asyrlaryň dowamynda çeken yhlasly zähmeti we zehini netijesinde dünýä belli bedewler döredildi, olaryň arassa ganlylygy saklandy.

Seýis ir säherde bedewleri seýisleýän atbakarlaryň berk bedenli, sagdyn adamlardygyny belledi hem-de özüniň köpýyllyk iş tejribesinde hut şeýle atbakarlar bilen işleşendigini nygtady. Hormatly Arkadagymyz hem sagdyn durmuş ýörelgeleriniň we irki maşklaryň saglygy berkitmekde ähmiýetlidigini aýtdy.

D.Saparow atçylyk sport toplumyna gelip, atşynaslaryň, seýisleriň, çapyksuwarlaryň zähmet hem-de durmuş şertleri barada alada edýändigi üçin hormatly Arkadagymyza ýene bir gezek hoşallyk bildirip, özüniň maşgala agzalarynyň hem atçylyk pudagynda işleýändiklerini buýsanç bilen gürrüň berdi.

Hormatly Arkadagymyz bedewleriň çapuw ýodasynyň ýagdaýy, olara düşelýän örtükleriň aýratynlyklary bilen gyzyklandy. Şonda seýis köp ýyllaryň tejribesiniň görkezişi ýaly, çapuw ýodalarynda türkmen tebigatynyň, çägesöw topragyň amatlydygyny nygtady. Behişdi bedewleri ösdürip ýetişdirmek üçin ýurdumyzyň howa şertleri örän ýaramlydyr.

Şeýle-de ol çapuw ýodalarynda ýurdumyzyň künjekleriniň topragyny, Garagum sährasynyň ak çägesini peýdalanmak mümkinçiliginiň öwrenilmegini teklip etdi.

Alym Arkadagymyz bu ugurda degişli alymlaryň we ussat seýisleriň bilelikdäki işleriniň ýola goýulmagynyň maksadalaýyk boljakdygyna ünsi çekdi. Gahryman Arkadagymyz ýurdumyzda ahalteke atçylygyny ösdürmek boýunça giň gerimli işleriň alnyp barylýandygyny belläp, seýse asylly işlerinde üstünlik, onuň seýislän atlarynyň ýeňiş gazanmaklaryny arzuw etdi.

Soňra hormatly Arkadagymyz Garaşsyzlyk atly gyr bedewe atlanyp, Halkara ahalteke atçylyk sport toplumy bilen ugurdaş gurlan binalar toplumyny we bu künjekden has-da gözel görünýän Ahal welaýatynyň täze, döwrebap edara ediş merkezini synlady. Güýz paslynyň säheri dag etekleriniň gözelligini artdyrýar. Bu ýerde amatly howa gurşawy emele geldi. Döwletimiziň aladalary netijesinde tebigatyň bu künjeginde ekologik abadançylyk üpjün edilýär.

Soňky ýyllarda türkmen topragynyň bu künjegi tanalmaz derejede özgerdi. Halkara ahalteke atçylyk sport toplumynyň binalary, Kärizek obasynyň özboluşly keşbi, Aba Annaýew adyndaky ýaşaýyş jaý toplumynyň häzirki zaman desgalar toplumy Ahal welaýatynyň täze, döwrebap edara ediş merkezi bilen bir bitewi sazlaşygy emele getirdi. Ýeri gelende, täze merkeziň çäginde Ahal atçylyk sirkiniň, Halkara atçylyk ýokary okuw mekdebiniň binalar toplumynyň gurluşyklarynyň batly depginde dowam edýändigini bellemek gerek. Munuň özi hormatly Arkadagymyzyň başlangyjy we Arkadagly Serdarymyzyň yzygiderli tagallasy netijesinde ýurdumyzyň şäherleriniň, obalarynyň gözel keşbe girýändiginiň aýdyň nyşanydyr. Şol bir wagtyň özünde degişli ekologik ýagdaýy saklamak taslama taýýarlaýjylara we gurluşykçylara bildirilýän esasy talaplaryň biri bolup durýar.

Gahryman Arkadagymyzyň bedewli gezelenji welaýatyň täze edara ediş merkeziniň ýakynynda ýerleşýän harby we hukuk goraýjy edaralaryň Hojalyk müdirligine degişli üzümçiligiň içi bilen dowam etdi. Bu ýerde ösdürilip ýetişdirilýän üzümleriň, miweli baglaryň hasyllylyk derejesiniň ýokary bolmagy olara degişli derejede ideg edilýändiginiň netijesidir.

Häzirki wagtda ýurdumyzda ösüp gelýän ýaş nesilleriň watansöýüjilik ruhunda terbiýelenmegi bilen bir hatarda, olaryň päk zähmete bolan söýgüsiniň artdyrylmagyna uly üns berilýär. Onuň netijesinde türkmen ýaşlary ýurdumyzyň ekologik derejesini ýokarlandyrmak, tebigatyň gözelligini artdyrmak boýunça ýaýbaňlandyrylan giň möçberli işlere yzygiderli gatnaşýarlar.

Soňra Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Ahal welaýatynyň täze, döwrebap edara ediş merkeziniň 10 müň orunlyk stadionyna bardy we bu ýerde gurulýan desgalaryň taslamalary, olaryň ýerleşjek ýerleriniň çyzgylary hem-de gurluşykda ulanylýan serişdeleriň hili bilen tanyşdy.

Ahal welaýatynyň merkeziniň gurluşygy boýunça döwlet komitetiniň başlygy D.Orazow we Ahal welaýatynyň täze, döwrebap edara ediş merkeziniň şäheriniň häkimi Ş.Durdylyýew bu ýerde görkezilýän şekil taslamalary barada giňişleýin maglumat berdiler. Merkeziň çäginde gurluşygy alnyp barylýan muzeýiň, bilim edaralarynyň gurluşyk işleri, olary enjamlaşdyrmak boýunça görülýän taýýarlyk häzirki zaman talaplaryna doly laýyk gelýär. Şunda merkeziň çäginde bina edilýän mekdepleriň gurluşygyna üns berildi.

Hormatly Arkadagymyz bu ýerde gurulýan desgalaryň binagärlik derejesine, yşyklandyryş ulgamyna, durmuş maksatly binalaryň gurluşygyna möhüm ornuň degişlidigini belledi.

Şol bir wagtyň özünde häzirki zaman stadionlarynyň, sport desgalarynyň gurluşygyna hem-de enjamlaşdyrylyşyna, aýratyn-da, desgalarda sport bilen meşgullanmak üçin zerur mümkinçilikleriň üpjün edilmegine ähmiýet berilmelidir. Bu barada aýtmak bilen, alym Arkadagymyz merkezde gurulýan mekdepleriň ikisiniň daşary ýurt dillerini çuňlaşdyryp öwredýän ýöriteleşdirilen mekdep bolmagynyň, bu ýerde Ahal welaýat mugallymçylyk orta hünär okuw mekdebiniň hem-de Ahal welaýat lukmançylyk orta hünär okuw mekdebiniň bolmagynyň maksadalaýyk boljakdygyna ünsi çekdi. Munuň özi beýleki welaýatlarda bolşy ýaly, Ahal welaýatynda-da degişli orta hünär okuw mekdepleriniň işiniň ýola goýulmagyny üpjün eder.

Alym Arkadagymyz täze edara ediş merkezinde Halkara atçylyk ýokary okuw mekdebiniň gurulýandygyny belläp, munuň ýaşlaryň höwes edýän ugurlary boýunça bilim almagyna giň ýol açjakdygyny belledi. Okuw merkezleriniň häzirki zamanyň ösen talaplaryna laýyk derejede enjamlaşdyrylmagyna, olarda okatmagyň döwrebap usullarynyň ornaşdyrylmagyna möhüm ähmiýet berilmelidir. Bu ugurdaky işleriň ýaşlaryň hemmetaraplaýyn bilim-terbiýe almaklary boýunça kesgitlenen wezipeleriň üstünlikli amala aşyrylmagynda zerurdygyny belläp, hormatly Arkadagymyz görkezilen taslamalara birnäçe belliklerini aýdyp, olar boýunça degişli maslahatlaryny berdi.

Bu ýerde görkezilýän taslamalaryň hatarynda täze merkeziň çäginde bina edilýän seýilgäh zolaklarynyň ýerleşjek ýerleriniň çyzgylary bar. Hormatly Arkadagymyz olar bilen içgin tanşyp, seýilgähde türkmen topragynda bitýän arçalary we beýleki baglary ekmek boýunça maslahatlaryny aýtdy. Bu ýerde dynç alýanlar, gezelenç etmegi halaýanlar, welosiped sporty bilen meşgullanýanlar üçin ähli zerur şertler döredilmelidir. Şol bir wagtyň özünde mümkinçiligi çäkli adamlar üçin ähli amatlyklaryň, şertleriň döredilmegi zerurdyr.

Şeýle-de bu ýerde Ahal welaýatynyň Saglyk ýolunyň geçjek ýerleriniň çyzgysy görkezildi. Hormatly Arkadagymyz umumy uzynlygy 6 müň 200 metre barabar bolan Saglyk ýolunyň çägi, onuň ýanaşyk ýerlerini abadanlaşdyrmak hem-de ýoluň ugrunda ugurdaş desgalary gurmak, gök zolaklary döretmek bilen baglanyşykly meselelere jogapkärçilikli çemeleşilmelidigini belledi.

Ýol-ulag düzümine degişli desgalaryň, ýerasty geçelgeleriň gurluşygynda, yşyklandyryş ulgamynda, içki bezeg işlerinde ulanylýan serişdeleriň ýurdumyzyň toprak-howa şertlerine laýyk gelmegine möhüm üns berilýär. Binalaryň içki we daşky bezeg aýratynlyklarynda milli binagärlik ýörelgeleri häzirki zamanyň ösen tejribesi bilen utgaşdyrylmalydyr.

Stadionyň gurluşygy boýunça alnyp barylýan işler bilen tanşyp, Gahryman Arkadagymyz sport desgalarynyň bu ugra degişli binalara bildirilýän ähli talaplara doly laýyk gelmeginiň wajypdygyna ünsi çekdi. Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy stadionyň çäginde döredilýän şertler, onuň enjamlaşdyrylyşy bilen tanyşlygyň dowamynda toplumyň trenažýor zalyna baryp gördi. Bu ýerde sport bilen meşgullanmak üçin ähli zerur şertler döredildi. Onuň enjamlaşdyrylyşy ýokary halkara görkezijilere doly laýyk gelýär.

Hormatly Arkadagymyz bölümiň enjamlarynda birnäçe maşklary ýerine ýetirdi we olaryň köpüsiniň dürli ýaşdaky adamlar, aýratyn-da, çapyksuwarlardyr atbakarlar üçin ähmiýetlidigini belledi.

Soňra Gahryman Arkadagymyz Ahal welaýatynyň täze, döwrebap edara ediş merkeziniň şaýolunyň yşyklandyryş ulgamy bilen tanyşdy. Hormatly Arkadagymyz yşyklandyryş ulgamynyň merkeziň ýol-ulag düzümine degişli desgalar bilen bir bitewi sazlaşygy emele getirmeginiň möhüm talap bolup durýandygyny belledi.

Köpetdagyň etegindäki ajaýyp künjekde täze şäheriň gurulmagy hormatly Arkadagymyzyň başyny başlan we Arkadagly Serdarymyzyň üstünlikli amala aşyrýan döwlet syýasatynyň durmuş ulgamyny nazarlaýandygyny görkezýär. Ahal welaýatynyň täze, döwrebap edara ediş merkeziniň gurluşygynda milli binagärlik ýörelgeleri bilen häzirki zamanyň ösen tejribesiniň utgaşdyrylmagy merkeziň ähli görkezijiler babatda ýokary halkara ülňülere doly laýyk gelmegini şertlendirýär. Onda döredijilikli zähmet we döwrebap ýaşaýyş hem-de dynç alyş üçin ähli zerur şertler döredildi. Bu bolsa Arkadagly Serdarymyzyň “Döwlet adam üçindir!” diýen asylly şygary baş ýörelge edinýän syýasatynyň uly rowaçlyklara beslenýändiginiň aýdyň beýanydyr.

Merkezde alnyp barylýan ähli işler ekologik talaplara doly laýyk gelmelidir. Şunda ähli desgalaryň, gurluşyk serişdeleriniň, şol sanda yşyklandyryş sütünleriniň berkligine, göze gelüwliligine we uzak möhletleýinligine aýratyn üns berilmelidir. Merkeziň yşyklandyryş ulgamyna häzirki zaman tehnologiýalary ornaşdyrylyp, olaryň kömegi bilen täze şäherde adamlar üçin amatly şertler döredilmelidir diýip, hormatly Arkadagymyz degişli maslahatlary berdi.

Çeşme TDH.